भारतले किन २ हजार दरको नोट प्रचलनमा नल्याउने निर्णय लियो ?

हिमशिखर सम्वाददाता काठमाण्डौ ६ जेष्ठ २०८०, शनिबार १०:३७

भारत सरकारले २ हजार दरको नोट चलनचल्तीमा नल्याउने निर्णय गरेपछि यसबारे बहस सुरु भएको छ । भारतीय राजनीतिज्ञदेखि आर्थिक क्षेत्रसम्म यसबारे बहसमा उत्रिएका छन् । यही क्रममा  आम आदमी पार्टीका नेता सौरभ भारद्वाजले नोटबन्दी गर्ने र खुलाउने प्रथाको सुरुवात प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले सुरु गरेको भन्दै कटाक्ष गरेका छन् ।

उनले सरकारले मनपरी ढंगले नभई विज्ञको रायको आधारमै यो निर्णय मोदीले  लिएको विश्वास व्यक्त गरे।  पछिल्लो समय मोदीले २ हजार नोटलाई चलनचल्ती बाहिर गर्ने निर्णय लिए पनि यसको कुनै फाइदा आफूले नदेखेको उनको भनाइ छ । यसैगरी कांग्रेस नेता तथा पूर्व अर्थमन्त्री पी चिदम्बरम्ले मोदीको यो स्वाभाविक निर्णय भएको प्रतिक्रिया दिएका छन् । उनले यो नोट चलनचल्ती बाहिर हुने आफूले पहिले नै अनुमान गरेको बताए ।

भारतले नोभेम्बर २०१६ को राति एकाएक ५०० र एक  हजार दरका नोटमा बन्देज लगाएको थियो ।  नरेन्द्र मोदी सरकारले एकाएक नोटबन्दीको निर्णय लिएपछि भारतमा हल्लीखल्ली मच्चिएको थियो । कालोधन नियन्त्रणका लागि भन्दै नोटबन्दी गरिएपछि भारत सरकारले गुलाबी रंगका २ हजार दरको नोट जारी गरेको थियो ।

८ नोभेम्बरको राति प्रधानमन्त्री मोदीले नोटबन्दीको घोषणा गरेका थिए  । यसपछि भारतीय रिजर्व बैङ्कले २ हजार र पाँच सय रुपैयाँको नयाँ नोट जारी गरेको थियो । हालैका वर्षमा ५०० का नोट निकै प्रचलनमा रहेको छ । तर, एटीएमदेखि बैंकसम्म २ हजार दरका नोटको प्रचलन खासै नहुने भन्दै प्रश्नहरू उठ्ने गरेका थिए ।

यही क्रममा सन् २०२१ मा तत्कालीन वित्त राज्यमन्त्री अनुराग ठाकुरले केन्द्रीय बैङ्कले २०१९ र २० मा २ हजार दरको नयाँ नोट नछापेको बताएका थिए । २ हजार दरका नोटको विषयमा सवाल उठिरहँदा शुक्रवार भारत सरकारले २००० हजार दरका नोट नै  अब प्रचलनमा नआउने घोषणा गरेको हो ।

सेप्टेम्बर ३० पछि के हुन्छ ?

भारतीय केन्द्रीय बैंकले सेप्टेम्बर ३० भित्र २ हजार दरको नोट बैंक खातामा जम्मा गर्न वा बदल्न सकिने व्यवस्था गरेको छ । तर, सेप्टेम्बर ३० पछि नोट वैध हुने या नहुने भन्नेबारे प्रष्ट पारेको छैन ।

२ हजार दरको नोटको सर्वाधिक सर्कुलेशन ३१ मार्च २०१८ मा भएको थियो । त्यतिबेला ६.७३ करोड सर्कुलेशन थियो । यस्तै ३१ मार्च २०२३ मा यसको सर्कुलेशन मात्र ३.६३ करोड रहेको समाचारमा जनाइएको छ ।

Next Post

पूर्वीरुकुमको हुकाम केन्द्रविन्दु भएर भूकम्प

६ जेष्ठ २०८०, शनिबार १०:३७
पूर्वीरुकुमको हुकाम केन्द्रविन्दु भएर भूकम्प गएको छ। राष्ट्रिय भूकम्प मापन तथा अनुसन्धान केन्द्र लैनचौरका अनुसार पूर्वीरुकुमको हुकामगाउँ वरपर केन्द्रविन्दु भएर आज बिहान २ः५९ बजे चार दशमलव एक रेक्टरस्केलको भूकम्प गएको हो। यसअघि बाजुरा जिल्लाको विछिया केन्द्रविन्दु भएर गत वैशाख २१ गते चार दशमलव एक रेक्टरस्केलको भूकम्प गएको थियो। नेपालको हिमाली […]